Wysokość emerytur zawsze wzbudza wiele emocji. Jak oblicza się to świadczenie? W Polsce obowiązuje zasada zdefiniowanej składki, a to oznacza, że wysokość emerytury zależy od kwoty składek opłaconych w czasie aktywności zawodowej.
Prawo do emerytury powszechnej z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych przysługuje każdemu, kto ukończy powszechny wiek emerytalny (60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn) i opłacił przynajmniej jedną składkę na ubezpieczenia społeczne lub emerytalno-rentowe.
Na wysokości emerytury znacząco wpływa staż pracy. Im więcej odłożonych składek i późniejsze przejście na emeryturę, tym wyższe świadczenie. Każdy rok przepracowany po osiągnięciu wieku emerytalnego może podwyższyć świadczenie nawet o 10%.
Wyliczenie emerytury sprowadza się do prostego dzielenia. W liczniku jest kwota zwaloryzowanych składek na ubezpieczenie emerytalne zapisanych na indywidualnym koncie ubezpieczonego i subkoncie oraz zwaloryzowanego kapitału początkowego, czyli środków zgromadzonych na emeryturę przed 1999 r. Mianownik to natomiast wyrażone w miesiącach średnie dalsze trwanie życia w momencie ustalenia wypłaty emerytury.
Od stażu pracy zależy, że świadczenie nie będzie niższe od najniższej gwarantowanej emerytury, która obecnie wynosi 1250,88 zł. Dostanie ją kobieta, która posiada co najmniej 20 lat okresów składkowych i nieskładkowych oraz mężczyzna, który ma ich co najmniej 25 (na te okresy składają się okresy przypadające do 1999 r. wliczające się na kapitał początkowy i składki po 1998 roku zewidencjonowane na indywidualnym koncie). Okresy składkowe to te związane z aktywnością zawodową, takie jak czas ubezpieczenia czy samodzielnego opłacania składek. Natomiast nieskładkowe to brak aktywności zawodowej, np. nauka w szkole wyższej czy pobieranie zasiłku chorobowego. Okresy nieskładkowe nie mogą przekraczać 1/3 okresów składkowych.
Na wysokość emerytury znacząco wpływa waloryzacja składek i kapitału początkowego. Polega ona na pomnożeniu zapisanych w ZUS kwot przez wskaźnik waloryzacji.
Ustawa określa jedynie minimalny wiek przejścia na emeryturę. Jest ona bowiem prawem, a nie obowiązkiem. Każdy sam podejmuje decyzję o zakończeniu aktywności zawodowej.
Przy wielu założeniach, można spróbować obliczyć, ile powinniśmy odłożyć kapitału emerytalnego, aby otrzymać emeryturę w oczekiwanej wysokości. Można także sprawdzić stopę zastąpienia, czyli stosunek przeciętnej emerytury do przeciętnej pensji. Warto zrobić takie wyliczenia, gdyż da to świadomość, jakimi środkami będziemy dysponować na emeryturze. Pomocą służą tu pracujący w ZUS doradcy emerytalni. Hipotetyczną emeryturę można także obliczyć samodzielnie korzystając z kalkulatora emerytalnego na Platformie Usług Elektronicznych (PUE) ZUS.
