W 80 rocznicę wybuchu II wojny światowej, przed Pomnikiem Poległych i Zamordowanych Harcerzy w Starogardzie Gdańskim o godz. 4:45 samorządowcy, stowarzyszenia, harcerze oraz mieszkańcy miasta oddali hołd pomordowanym.
1 września 2019 r. o godz. 4:45 w wielu miastach w Polsce zawyły syreny. Dały sygnał do rozpoczęcia uroczystości z okazji 80. rocznicy wybuchu II wojny światowej. W Starogardzie Gdańskim przedstawiciele lokalnych władz samorządowych, instytucji i stowarzyszeń oraz poczty sztandarowe zebrali się przy Pomniku Poległych i Zamordowanych Harcerzy. W corocznym spotkaniu uczestniczył proboszcz parafii pod wezwaniem Najświętszego Serca Pana Jezusa w Starogardzie Gdańskimi Stanisław Piastowski oraz mieszkańcy.
– Dokładnie 80 lat temu, 1 września 1939 r. hitlerowskie Niemcy, bez formalnego wypowiedzenia wojny, napadły na Rzeczpospolitą. Zaatakowały ją z trzech stron: od zachodu, z północy i południa. Rozpoczęły tym samym II wojnę światową. Pierwsze bomby spadły na Wieluń o 4:40. Pierwsze salwy i strzały padły pięć minut później na Westerplatte. Zaatakowano śpiących ludzi. Spotkaliśmy się dzisiaj o tak wczesnej porze, żeby uczcić ich pamięć i oddać hołd poległym w czasie II wojny światowej– powiedział prezydent Janusz Stankowiak –
Prezydent przypomniał dramatyczne wydarzenia z września 1939 roku, które dotknęły również nasze miasto.
– Starogardu Gdańskiego i okolic te straszne wydarzenia nie ominęły. Niemieckim władzom okupacyjnym najbardziej zależało na masowej eksterminacji ludności polskiej i żydowskiej. Objęła ona wszystkie warstwy społeczne, ale ze szczególną siłą uderzyła w inteligencję. Z inicjatywy i pod kierownictwem gestapo 6 września rozpoczęły się aresztowania Polaków i Żydów, których przetrzymywano później w naszym więzieniu. Aresztowanych osadzano też w XIV-wiecznej Baszcie Gdańskiej i obozie w Skórczu. Więźniowie przebywali również w synagodze, Urzędzie Miejskim i kilku innych budynkach. Byli torturowani i bici do nieprzytomności. Wielu z nich rozstrzelano w położonym blisko naszego miasta Lesie Szpęgawskim – kontynuował prezydent. – Już za cztery tygodnie odsłonięty zostanie tam wyjątkowy pomnik. Nazwiska wielu ofiary tej strasznej zbrodni przestaną być anonimowe.
Prezydent zaprosił też wszystkich do obejrzenia filmu „Szpęgawsk 1939 – Zbrodnia Pomorska”, który będzie miał swoją premierę 28 września. – Myślę, że warto go obejrzeć przede wszystkim dlatego, żeby pamięć o tych tragicznych wydarzeniach pozostała żywa, żebyśmy nigdy nie zapomnieli jak ważne jest dbanie o to, by nigdy już się nie powtórzyły – zakończył Janusz Stankowiak.
Głos zabrał również poseł na Sejm RP Jan Kilian, a obecni na uroczystości harcerze uczcili pamięć druha Józefa Grzybka z 32 Pomorskiej Drużyny Harcerzy im. księcia Józefa Poniatowskiego (2 Starogardzkiej Drużyny Harcerzy ), który został zamordowany we wrześniu 1939 roku.
Delegacje złożyły kwiaty pod pomnikiem oddając hołd nie tylko poległym starogardzianom, ale wszystkim ofiarom tej największej wojny światowej, która w ciągu 6 lat zebrała najobfitsze żniwo życia ludzkiego w historii. W okresie 1939-1945 zginęło ponad 60 milionów osób na świecie, w tym około 6 milionów Polaków
Odświętnego charakteru uroczystości dodała oprawa muzyczna w wykonaniu artystów Teatru Kuźnia Bracka.